Εμμηνόπαυση
Τι είναι η εμμηνόπαυση;
Η εμμηνόπαυση είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής κάθε γυναίκας. Είναι το τέλος μιας αργής, σταδιακής διαδικασίας, που αρχίζει στην ηλικία των 30 περίπου χρονών, όπου οι ωοθήκες αρχίζουν να παράγουν λιγότερα οιστρογόνα και προγεστερόνη. Η εμμηνόπαυση έχει εγκατασταθεί, όταν η γυναίκα δεν έχει περίοδο για έναν ολόκληρο χρόνο.
Σε ποια ηλικία εμφανίζεται;
Για τις περισσότερες γυναίκες εμφανίζεται γύρω στα 50 χρόνια. Σε σπάνιες περιπτώσεις πριν την ηλικία των 40 χρόνων. Αν η γυναίκα αναγκαστεί να κάνει ολική υστεροκτομή, όποτε γίνει αυτό ανεξάρτητα της ηλικίας της, ακολουθεί εμμηνόπαυση. Σπουδαίο ρόλο παίζει η κληρονομικότητα.
Ποια είναι τα στάδια της εμμηνόπαυσης;
Προεμμηνόπαυση
- Ξεκινά 3-5 χρόνια πριν την τελευταία περίοδο.
- Διαρκεί μέχρι και ένα χρόνο μετά την τελευταία περίοδο.
- Μπορεί η γυναίκα να έχει αρχίσει ήδη να έχει κάποια συμπτώματα.
Εμμηνόπαυση
Η γυναίκα δεν έχει περίοδο για έναν ολόκληρο χρόνο. Δεν έχει πλέον ικανότητα να κάνει παιδιά.
Μετεμμηνόπαυση
Από δω και πέρα αρχίζει για τη γυναίκα ο κίνδυνος για οστεοπόρωση, υπέρταση, καργιαγγειακά νοσήματα.
Πρέπει να κάνω κάποιες εξετάσεις για να βεβαιωθώ;
Ο γιατρός θα συστήσει εξετάσεις αίματος, όπου μετράμε τα επίπεδα των ορμονών FSH και LH.
Τι ονομάζουμε πρόωρη εμμηνόπαυση;
Αν η εμμηνόπαυση εμφανιστεί πριν την ηλικία των 40 χρόνων, τότε έχουμε πρόωρη εμμηνόπαυση. Παράγοντες υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση της είναι:
- Οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης.
- Υστερεκτομή.
- Θεραπεία με ακτινοβολίες.
- Χημειοθεραπεία.
- Κάπνισμα.
- Αυτοάνοσα νοσήματα.
Τι συμπτώματα έχει μια γυναίκα που μπαίνει στην εμμηνόπαυση;
- Μικρότερυς ή μεγαλύτερους κύκλους περιόδου με αλλαγή στην ποσότητα αίματος.
- Εξάψεις σε όλο το σώμα, στο πρόσωπο ή στο λαιμό. Διαρκούν λίγα δευτερόλεπτα εως πέντα λεπτά. Συνήθως σταματούν κάποια χρόνια μετά την εμμηνόπαυση.
- Το δέρμα στον κόλπο γίνεται λεπτότερο και ξηρό, με αποτέλεσμα πολλές φορές η ερωτική επαφή να είναι επώδυνη.
- Ουρολοιμώξεις, ακράτεια ούρων.
- Μειωμένο ενφιαφέρον για σεξ.
- Αυπνίες , ευερεθιστότητα, άγχος, κατάθλιψη.
- Το σώμα αλλάζει, καθώς ελαττώνεται η μάζα των μυών, χάνεται η ελαστικότητα του δέρματος, και η γυναίκα μπορεί να αρχίσει να βάζει κιλά, να παραπονιέται για πονοκεφάλους, προβλήματα μνήμης, πόνους στις αρθρώσεις και στους μύες ή αδυναμία συγκέντρωσης.
Τώρα που είμαι στην εμμηνόπαυση πρέπει να αλλάξω την διατροφή μου;
Ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο θα μειώσει τους κινδύνους για οστεοπόρωση, καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνο. Η διατροφή πρέπει να 'ναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, και φτωχή σε λιπαρά και αλάτι. Ίσως ο γιατρός συστήσει τη λήψη ασβεστίου καθημερινά.
Μπορώ να πίνω καφέ ή αλκοόλ;
«Κόβοντας» τον καφέ και το αλκοόλ μπορεί να μειωθούν τα συμπτώματα ανησυχίας και αϋπνίας. Μειώνεται ακόμη η απώλεια του ασβεστίου από τα κόκκαλά μας.
Μπορώ να συνεχίσω να καπνίζω;
Ίσως είναι καιρός να σκεφτείτε σοβαρά την διακοπή του καπνίσματος, η οποία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της πρόωρης εμμηνόπαυσης, πολλών καρκίνων, της οστεοπόρωσης και των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Πρέπει να μπω σε κάποιο πρόγραμμα γυμναστικής;
Η άσκηση είναι «φάρμακο» για πολλά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Βοηθά τη γυναίκα να χαλαρώσει και να κοιμηθεί καλύτερα. Κινητοποιεί ουσίες στον εγκέφαλο που εμποδίζουν την κατάθλιψη. Μπορεί ακόμη και τις εξάψεις να ελαττώσει. Το βάδισμα, το κολύμπι, το ποδήλατο βοηθούν στην πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Είναι λόγος επίσκεψης στον γιατρό μου η εμμηνόπαυση;
Και βέβαια είναι! Τώρα ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά, επιβάλλεται να επισκεπτόμαστε τον γιατρό μας και να συζητάμε μαζί του τα συμπτώματα, ίσως την πιθανή φαρμακευτική υποστήριξη και τις περαιτέρω εξετάσεις που πρέπει να κάνουμε. Η εμμηνόπαυση είναι μια φυσιολογική περίοδος της ζωής κάθε γυναίκας αλλά δεν παύει να είναι μια μεγάλη αλλαγή, που χρειάζεται τη ιατρική καθοδήγηση.
Πόσο συχνά πρέπει να κάνω "check-up" τώρα πια;
Η αλήθεια είναι ότι μετά την εμμηνόπαυση ο προληπτικός έλεγχος της γυναίκας καλό είναι να πραγματοποιείται 2 φορές ετησίως. Και αυτό γιατί οι διεργασίες της αθηρωμάτωσης, της οστεοπόρωσης αλλά και των καρδιαγγειακών νοσημάτων γίνονται πιο έντονη και ταχείς.
Εξάλλου δείτε το με θετική διάθεση: Επιτέλους ήρθε ο καιρός μετά από χρόνια προσφοράς στους άλλους, να ασχοληθείτε με τον εαυτό σας, την υγεία σας, το σώμα σας, τη διατροφή και την άσκηση σας!
Επιστημονική επιμέλεια κειμένου: Ράνια Σουλτούκη, Βιοπαθολόγος Μικροβιολόγος