Βιοχημικός έλεγχος σπέρματος
Τι πληροφοριες μας δινει;
Η κακή ποιότητα του σπέρματος μπορεί να είναι είτε αποτέλεσμα της παραγωγής από τους όρχεις ανώμαλων σπερματοζωαρίων, είτε της βλάβης στα σπερματοζωάρια κατά τη διαδρομή τους μετά τους όρχεις, στην επιδιδυμίδα, ή από μη φυσιολογικές εκκρίσεις των βοηθητικών αδένων του γεννητικού συστήματος. Οι εκκρίσεις από τους βοηθητικούς αδένες μπορούν να μετρηθούν για να αξιολογηθεί η λειτουργία των συγκεκριμένων αδένων, π.χ. το κιτρικό οξύ, ο ψευδάργυρος και η όξινη φωσφατάση για τον προστάτη, η φρουκτόζη και οι προσταγλανδίνες για τις σπερματοδόχους κύστεις, η L-καρνιτίνη και η ουδέτερη α-γλυκοσιδάση για την επιδιδυμίδα.
Οι λοιμώξεις του ουροποιογεννητικού συστήματος μπορεί μερικές φορές να προκαλέσουν μείωση στην έκκριση αυτών των δεικτών, αλλά η συνολική μετρούμενη τιμή μπορεί να παραμένει εντός του φυσιολογικού εύρους.
Τι περιλαμβανει ο βιοχημικός έλεγχος
1. ΣΕΛΗΝΙΟ
Το Σελήνιο (Se) είναι ένα βασικό ιχνοστοιχείο, απαραίτητο για την ολοκλήρωση πολλών φυσιολογικών λειτουργιών. Ως συστατικό ενζύμων παίζει καθοριστικό ρόλο σε πολλές βιολογικές διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων της αντιοξειδωτικής άμυνας, της γονιμότητας στους άνδρες αλλά και στις γυναίκες, στο μεταβολισμό του θυρεοειδούς, στις λειτουργίες του ανοσοποιητικού, στην καρκινογένεση, στην ενδοκρινική λειτουργία, στην εμφάνιση καρδιαγγειακών νόσων και στην ανάπτυξη και τη λειτουργία των μυών. Μια μικρή απόκλιση της συγκέντρωσης Σεληνίου από τα φυσιολογικά επίπεδα μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες.
Το Σελήνιο αποτελεί βασικό στοιχείο για τη φυσιολογική ανάπτυξη των όρχεων, τη σπερματογένεση, την κινητικότητα και τη λειτουργικότητα των σπερματοζωαρίων. Οι όρχεις περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις Σεληνίου και μικρές αποκλίσεις, είτε έλλειψη είτε υπερβολική συσσώρευση, μπορεί να οδηγήσουν σε ανώμαλη ανάπτυξη.
Μειωμένα επίπεδα Σεληνίου στο σπέρμα έχουν βρεθεί σε ασθενείς:
- Με αυξημένα ποσοστά κατακερματισμού του DNA του σπέρματος
- Με μειωμένη κινητικότητα και συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων καθώς και με αυξημένες παθολογικές μορφές
- Σε ασθενείς με κιρσοκήλη
2. ΦΡΟΥΚΤΟΖΗ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ
Ο έλεγχος της φρουκτόζης στο σπέρμα χρησιμοποιείται στη διερεύνηση της ανδρικής υπογονιμότητας, ιδιαίτερα σε ασθενείς με αζωοσπερμία και υποσπερμία (χαμηλός όγκος σπέρματος) καθώς και στον έλεγχο της λειτουργίας των σπερματοδόχων κύστεων. Η μέτρηση της φρουκτόζης στο σπέρμα αντανακλά την εκκριτική λειτουργία των σπερματοδόχων κύστεων. Η φρουκτόζη παράγεται από τις σπερματοδόχους κύστεις κάτω από την επίδραση της τεστοστερόνης και ο ρόλος της είναι η παροχή ενέργειας στα σπερματοζωάρια τόσο για το μεταβολισμό τους όσο και για την κίνησή τους.
3. ΚΙΤΡΙΚΟ ΟΞΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ
Η κύρια λειτουργία του προστάτη είναι να αποθηκεύει και να εκκρίνει ένα διαυγές υγρό (pH 7.3) που αποτελεί περίπου το 50% του όγκου του σπερματικού υγρού που μαζί με τα σπερματοζωάρια αποτελεί το σπέρμα. Η ποσότητα του ψευδαργύρου, του κιτρικού οξέως και της όξινης φωσφατάσης στο σπέρμα, αποτελούν ένα αξιόπιστο μέτρο της εκκριτικής ικανότητας του προστάτη.
Η κακή ποιότητα του σπέρματος μπορεί να είναι είτε αποτέλεσμα της παραγωγής από τους όρχεις ανώμαλων σπερματοζωαρίων είτε της βλάβης στα σπερματοζωάρια κατά τη διαδρομή τους μετά τους όρχεις, στην επιδιδυμίδα, ή από μη φυσιολογικές εκκρίσεις των βοηθητικών αδένων του γεννητικού συστήματος. Οι εκκρίσεις από τους βοηθητικούς αδένες μπορούν να μετρηθούν για να αξιολογηθεί η λειτουργία των συγκεκριμένων αδένων, π.χ. το κιτρικό οξύ, ο ψευδάργυρος και η όξινη φωσφατάση για τον προστάτη, η φρουκτόζη και οι προσταγλανδίνες για τις σπερματοδόχους κύστεις, η L-καρνιτίνη και η ουδέτερη α-γλυκοσιδάση για την επιδιδυμίδα.