Οστεοπόρωση
Κάντε κλικ εδώ για να δείτε το άρθρο σε PDF
Τι είναι οστεοπόρωση;
Οστεοπόρωση είναι η παθολογική κατάσταση, όπου τα οστά γίνονται λεπτά και εύθραυστα. Ένας συνδυασμός από γενετικά, διαιτητικά, ορμονικά αίτια, ο παράγων ηλικία μας οδηγούν σ' αυτή.
Γιατί είναι πιο συχνή στις γυναίκες, απ' ότι στους άντρες;
Πράγματι οι γυναίκες έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες ν' αναπτύξουν οστεοπόρωση, απ΄ ότι οι άνδρες. Οι λόγοι είναι οι εξής:
- Οι γυναίκες γενικότερα έχουν πιο ελαφριά οστά και επομένως λιγότερη οστική μάζα απ' ότι οι άνδρες.
- Οι γυναίκες έχουν λιγότερη φυσική δραστηριότητα.
- Ίσως οι γυναίκες να προσλαμβάνουν λιγότερο ασβέστιο από την διατροφή τους, λόγω προγραμμάτων δίαιτας από νεαρή ηλικία.
- Ο πιο σημαντικός λόγος απ' όλους είναι και η εμμηνόπαυση και η διακοπή των οιστρογόνων. Η έλλειψη οιστρογόνων προκαλεί την απώλεια της οστικής μάζας τα πρώτα 5-7 χρόνια από την εμμηνόπαυση.
Το ίδιο συμβαίνει και στους άνδρες, όταν ελαττώνεται η τεστοστερόνη τους. Μόνο που αυτό είναι μια πολύ αργή διαδικασία.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου ανάπτυξης της οστεοπόρωσης;
- Φύλο
- Γυναίκα
- Δημογραφικοί παράγοντες
- Καυκάσια
- Ασιατική φυλή
- Κληρονομικοί
- Αδύνατος σκελετός
- Ιστορικό οστεοπόρωσης.
- Ορμονικοί
- Εμμηνόπαυση κάτω των 45 ετών.
- Χαμηλά οιστρογόνα.
- Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στους άνδρες.
- Ολική υστερεκτομή.
- Ιστορικό κατάγματος στην ενήλικη ζωή.
- Προσωπικές συνήθειες
- Κάπνισμα
- Αλκοόλ
- Καθιστική ζωή
- Διαιτητικές συνήθειες
- Δίαιτα χαμηλή σε ασβέστιο.
- Διαίτα χαμηλή σε βιταμίνη D.
- Ασθένειες
- Νευρογενής ανορεξία.
- Κυστική ίνωση.
- Υπογοναδισμός.
- Υπερπαραθυροειδισμός.
- Υπερθυρεοειδισμός.
- Σύνδρομο cushing.
Ποιες είναι οι καθημερινές μας ανάγκες σε ασβέστιο;
Οι ανάγκες μας ενός μέσου ενήλικα κυμαίνονται από 800-1000mg την ημέρα. Ενδεικτικά δίνουμε τα εξής:
- 1 ποτήρι γάλα έχει 250mg ασβέστιο.
- 1 γιαούρτι έχει 250mg ασβέστιο.
- 100gr άσπρο τυρί έχει 400mg ασβέστιο.
- 100gr κίτρινο τυρί έχει 1000mg ασβέστιο.
- Νερό και άλλες πηγές περίπου 150mg ασβέστιο.
- Τι μπορώ να κάνω για να προστατεύσω τον εαυτό μου;
- Άσκηση
- Περιορισμός καφεΐνης, αλκοόλ.
- Δίαιτα σε ασβέστιο.
Τι είδους άσκηση είναι καλύτερη για την υγεία των οστών μου;
Το εθνικό ίδρυμα οστεοπόρωσης προτείνει 20-30 λεπτά 3 φορές την εβδομάδα, περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι, χορό, ήπιο τρέξιμο, αερόμπικ. Για τους περισσότερους ανθρώπους με οστεοπόρωση η καλύτερη άσκηση είναι το περπάτημα.
Συμβουλευτείτε το γιατρό σας για το είδος της άσκησης που θα διαλέξετε.
Υπάρχει οστεοπόρωση στην εγκυμοσύνη και το θηλασμό;
Είναι μια σπάνια κατάσταση, προσωρινή και δεν υποτροπιάζει. Πολλές οι αιτίες, όπως οι μεγάλες ανάγκες σε ασβέστιο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι μεταβολές των οιστρογόνων, του βάρους κ.α.
Πως θα καταλάβω ότι έχω οστεοπόρωση;
Συνήθως ένα κάταγμα είναι το πρώτο σημάδι της οστεοπόρωσης. Διάχυτοι πόνοι ή εντοπισμένοι σε κάποια σημεία της σπονδυλικής στήλης.
Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω;
- Ακτινολογική εξέταση της οστικής πυκνότητας. Γίνεται κάθε δυο χρόνια.
- Ασβέστιο αίματος.
- Ασβέστιο ούρων εικοσιτετραώρου.
- Αλκαλική φωσφατάση ολική και το οστικό κλάσμα.
- Οστεοκαλσίνη
- Υδροξυπρολίνη ούρων εικοσιτετραώρου
- Β-cross laps.
- Όξινη φωσφατάση.
- NTXN - τελοπεπτίδιο.
- CTXC - τελοπεπτίδιο.
Τις εξετάσεις αίματος και ούρων κάθε πότε μπορώ να τις κάνω;
Οι εξετάσεις αυτές βοηθούν το γιατρό όχι μόνο στη διάγνωση, αλλά και στην παρακολούθηση της θεραπείας. Μπορούν να επαναλαμβάνονται κάθε 2-3 μήνες.
Επιστημονική επιμέλεια κειμένου: Ράνια Σουλτούκη, Βιοπαθολόγος Μικροβιολόγος