Καρκίνος του Προστάτη
Τί είναι ο προστάτης;
Ο προστάτης είναι ένας από τους ανδρικούς γεννητικούς αδένες. Βρίσκεται πίσω από την ουροδόχο κύστη.
Τι ρόλο παίζει ο προστάτης;
Ο προστάτης παράγει τον γαλακτώδες υγρό του σπέρματος, που διευκολύνει την κίνηση και την προστασία των σπερματοζωαρίων μετά την εκσπερμάτωση.
Τι είναι ο καρκίνος του προστάτη;
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πιο συχνός καρκίνος, που εμφανίζεται σε άνδρες μέσης και τρίτης ηλικίας.
Είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Παρ' όλα αυτά η έγκαιρη διάγνωση του, εγγυάται στις περισσότερες περιπτώσεις την αποτελεσματικότερη θεραπεία.
Πόσων ειδών καρκίνους του προστάτη έχουμε;
Υπάρχουν δυο τύποι καρκίνων (όγκων). Οι καλοήθεις και οι κακοήθεις. Οι καλοήθεις, που απλά καλούνται «υπερπλασία» είναι απλά μια μάζα κυττάρων, που διαιρούνται έντονα και αυξάνουν τη μάζα του αδένα, αλλά δεν είναι καρκίνος.
Οι κακοήθεις όγκοι μπορούν να εξαπλωθούν και να καταστρέψουν και άλλα όργανα, όπως η ουρήθρα, τα οστά της σπονδυλικής στήλης ή ακόμα και τα μακρά οστά, προκαλώντας κάποιες φορές και αυτόματα κατάγματα.
Ποια είναι τα αίτια;
Κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια. Σημαντικό ρόλο φαίνεται, ότι παίζουν, ορμονικοί παράγοντες, οικογενειακό ιστορικό, ηλικία, φυλή, διατροφή, κάπνισμα κλπ.
Τι συμπτώματα μπορώ να έχω;
Τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη δεν είναι ειδικά, μπορεί δηλαδή να τα συναντήσουμε και σε άλλες παθήσεις. Γι' αυτό και πρέπει να τα συζητήσουμε με τον ειδικό γιατρό.
- Μικρή ή διακεκομένη ακτίνα ούρησης.
- Συχνουρία ειδικά τη νύχτα.
- Δυσκολία στο ξεκίνημα της ούρησης.
- Αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα.
- Επίμονος πόνος στην μέση, στο γοφό, ή στην πύελο.
- Επώδυνη εκσπερμάτωση.
Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω;
- Δακτυλική εξέταση από τον ουρολόγο σας.
- Διουρηθρικό υπερηχογράφημα.
- Εξέταση αίματος για tPSA και FPSA test.
Aνάλογα με τα συμπτώματα, το ιστορικό, και την κλινική εξέταση, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει και άλλες εξετάσεις όπως κυστεοσκόπησης, υπερηχογράφημα κύστεως και νεφρών μέχρι και βιοψία του προστάτη.
Τι είναι το PSA test;
Το PSA είναι μια πρωτείνη, που παράγεται από τα κύτταρα του προστάτη. Εμείς μετράμε το PSA στο αίμα του ασθενούς. Μόνον η εξέταση του PSA δεν δίνει επαρκείς πληροφορίες για τον καρκίνο του προστάτη.
Τι σημαίνει όταν το PSA είναι πάνω από τα φυσιολογικά όρια;
PSA πάνω από τα φυσιολογικά όρια δεν σημαίνει πάντα καρκίνος του προστάτη. Είναι δυνατόν να είναι αυξημένο σε περιπτώσεις όπως η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη ή η προστατίτιδα.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές του PSA;
Επίπεδα PSA από 0-2,5 ng/ml είναι χαμηλά.
Επίπεδα PSA από 2,6 - 10 ng/ml , δηλώνουν μέτρια αυξημένα επίπεδα. Τιμές PSA πάνω από 10 ng/ml δηλώνουν, ότι ίσως ο γιατρός μας χρειαστεί να προβεί ακόμα και σε βιοψία του προστάτη, πάντα έχοντας υπόψη τα κλινικά ευρήματα και το ιστορικό του ασθενή.
Κάθε πότε μπορώ να κάνω τις εξετάσεις PSA και FPSA;
Όταν χρησιμοποιούνται σαν εξετάσεις ρουτίνας και πρόληψης γίνονται κάθε χρόνο περίπου. Ξεκινάμε από την ηλικία των 50 χρόνων και πάνω. Σε άνδρες νεότερους ηλικίας 40-45 ετών θα συστήσουμε να γίνουν, αν υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό για καρκίνο του προστάτη.
Η μέτρηση του PSA χρησιμοποιείται και σας δείκτης παρακολούθησης της θεραπείας του καρκίνου του προστάτη.
Τι χρειάζεται πριν μου πάρουν αίμα για PSA;
Δεν είναι απαραίτητο να είναι κανείς νηστικός. Αν ο γιατρός μας έχει υποβάλλει σε δακτυλική εξέταση του PSA , η αιμοληψία πρέπει να γίνει μετά από πέντε ημέρες.
Είναι δυνατόν να έχω υψηλή τιμή PSA, αλλά να μην έχω καρκίνο του προστάτη;
Και βέβαια είναι δυνατόν. Αυτά τα αποτελέσματα τα αποκαλούμε ψευδώς θετικά. Οι 15 άνδρες στους 100, ηλικίας πάνω από 50 ετών, έχουν PSA πάνω από 4 ng / ml . Από αυτούς τους 15, οι 12, έχουν ψευδώς θετικό αποτέλεσμα.
Είναι δυνατόν να έχω φυσιολογικό PSA και να έχω καρκίνο;
Είναι δυνατόν. Πρέπει να ξέρουμε , ότι ο καρκίνος του προστάτη εξελίσσεται πολύ αργά και μπορεί να περάσουν δεκαετίες ακόμη, μέχρι να μεγαλώσει τόσο όσο να δώσει συμπτώματα. Γι' αυτό συμβουλεύουμε ετήσιο έλεγχο του PSA και εξετάσεις.
Επιστημονική επιμέλεια κειμένου: Ράνια Σουλτούκη, Βιοπαθολόγος Μικροβιολόγος
