Ανδρική Γονιμότητα
Τι είναι ανδρική γονιμότητα;
Για τον άνδρα γονιμότητα θεωρείται η ικανότητα να καταστήσει τη γυναίκα έγκυο. Για να γίνει αυτό θα πρέπει το ανδρογεννητικό του σύστημα να παράγει σπέρμα υγιές.
Πως και που παράγεται το σπέρμα;
Το σπέρμα παράγεται στους όρχεις , μέσα στα σπερματικά σωληνάρια. Ανανεώνεται κάθε 72 μέρες περίπου. Η παραγωγή του σχετίζεται με τις ανδρικές ορμόνες (τεστοστερόνη) και τις ορμόνες του υποθαλάμου FSH και LH.
Πως μπορώ να μάθω αν το σπέρμα μου είναι γόνιμο;
Ο γιατρός για αρχή συστήνει το σπερμοδιάγραμμα. Έτσι θα μπορέσει να δει αν υπάρχει ικανοποιητικός αριθμός σπερματοζωαρίων (ή όχι (ολιγοσπερμία, αζωοσπερμία), καλή κινητικότητα αυτών ή όχι και άλλες πληροφορίες, που θα τον οδηγήσουν στην εκτίμηση της ανδρικής γονιμότητας. Ανάλογα με τα ευρήματα ο γιατρός μπορεί να συστήσει περαιτέρω μικροβιολογικές εξετάσεις, Όπως έλεγχος ορμονών (τεστοστερόνη, FSH , CH , προλακτίνη), καλλιέργεια σπέρματος για κοινά μικρόβια, χλαμύδια και μυκόπλασμα.
Τι χρειάζεται για να κάνω σπερμοδιάγραμμα;
- 3-4 ημέρες απόχη από το σεξ ή αυνανισμό.
- Συλλέγουμε όλη την ποσότητα σε δοχείο.
- Η συλλογή δεν γίνεται με σεξουαλική επαφή με τη σύντροφο μας, παρά με αυνανισμό.
- Μεταφέρουμε το δείγμα στο εργαστήριο το συντομότερο δυνατό (1/2 - 1 ώρα) προφυλαγμένο από το κρύο.
Το αλκοόλ επηρεάζει την ανδρική γονιμότητα;
Το αλκοόλ επηρεάζει τόσο την ανδρική όσο και την γυναικεία γονιμότητα.
Τι ρόλο παίζει το κάπνισμα;
Το κάπνισμα μπορεί να επηρεάσει τόσο τον αριθμό, όσο και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων. Επηρεάζει τα κύτταρα στους όρχεις που παράγουν την ανδρική ορμόνη, τεστοστερόνη.
Πρέπει να φοράω συγκεκριμένο τύπο εσώρουχου (boxer) για να 'ναι το σπέρμα μου γόνιμο;
Αν και δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες εργασίες πάνω στις οποίες μπορούμε να στηριχτούμε, προτείνουμε τα «χαλαρά» εσώρουχα τύπου boxer, στηριζόμενοι στην γνώση, ότι η υψηλή θερμοκρασία επηρεάζει το σπέρμα. Τα στενά εσώρουχα αυξάνουν την θερμοκρασία στο όσχεο, όπου βρίσκονται οι όρχεις.
Υπάρχουν άλλες καταστάσεις που μπορούν να επηρεάσουν την γονιμότητα μου;
Σαφώς και ναι. Για παράδειγμα πριν αποδώσουμε τα αίτια σε αμιγώς ανδρολογικές παθήσεις, καλό θα ήταν να ελεγχθεί ο άνδρας για τυχόν αναιμίες, παθήσεις θυροειδούς, υψηλή τιμή σακχάρου.
Η επιτυχία ή αποτυχία της στύσης έχει σχέση με τη γονιμότητα μου;
Η απάντηση είναι πως όχι απαραίτητα.
Πρέπει να αποφεύγω τα ζεστά ντους για να μην επηρεαστεί η γονιμότητα μου;
Η υψηλή θερμοκρασία μειώνει την παραγωγή σπέρματος. Πολύ συχνά ζεστά ντους, επηρεάζουν τη γονιμότητα. Αυτό βέβαια αφορά τους ενήλικες άνδρες που θέλουν να γονιμοποιήσουν και δεν είναι σε καμία περίπτωση για το μπάνιο μικρών παιδιών.
Τα φάρμακα μειώνουν την γονιμότητα μου;
Η ηρωίνη, κοκκαίνη, οι αμφεταμίνες σχετίζονται με μείωση της λίμπιντο, διαταραχές εκσπερμάτωσης και ελαττωμένα επίπεδα LH και FSH.Τα αναβολικά στεροειδή που χρησιμοποιούνται συχνά από αθλητές, επηρεάζουν την παραγωγή και ποιότητα του σπέρματος.
Το ίδιο γίνεται και με κάποια βότανα και συμπληρώματα διατροφής. Υπάρχουν όμως και φάρμακα ευρείας χρήσης, όπως αντιυπερτασικά, σιμετιδίνη, (για έλκος στομάχου), και αντιβιοτικά. Για τη χρήση αυτών πρέπει να ενημερώνουμε τον γιατρό μας, γιατί κάποιες διαταραχές του σπέρματος, μπορεί να οφείλονται στη λήψη αυτών των φαρμάκων και να είναι τελείως αναστρέψιμες μετά τη διακοπή τους.
Ιδιαίτερα θα αναφερθούμε στη χημειοθεραπεία. Πριν ξεκινήσει κανείς τη χημειοθεραπεία, κάθε νέος άνδρας που ενδιαφέρεται να κάνει παιδί, πρέπει να συζητήσει με τους ειδικούς την «αποθήκευση» του σπέρματός του, πριν τη θεραπεία.
Πόσο συχνή είναι η ανδρική υπογονιμότητα;
Αφορά το 40% των αιτιών της υπογονιμότητας των ζευγαριών, το υπόλοιπο 40% αφορά γυναικείους παράγοντες, 10% συνδυασμός και των δυο και το υπόλοιπο 10% τα αίτια του είναι άγνωστα.
Τα αίτια της ανδρικής υπογονιμότητας μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω:
- Προβλήματα παραγωγής σπέρματος.
- Βλάβη στους όρχεις.
- «Μπλοκάρισμα» στην έξοδο του σπέρματος.
- Ορμονικές αιτίες.
- Κιρσοκήλη.
Υπάρχουν μικρόβια που μπορώ να κολλήσω από σεξουαλική επαφή και να επηρεάσουν το σπέρμα μου;
Υπάρχουν. Είναι χλαμύδια, που δεν δίνουν κανένα σύμπτωμα και η γονόρροια.
Υπάρχουν νόσοι που μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητά μου;
Υπάρχουν και γι' αυτό συστήνουμε στον άνδρα που θέλει να γίνει πατέρας, να κάνει ένα τσεκ-απ πριν. Η υπέρταση, ο καρκίνος, δρεπανοκυτταρική αναιμία, η κυστική ίνωση, νόσοι των νεφρών, επηρεάζουν τόσο τον αριθμό όσο και την ποιότητα του σπέρματος.
Επιστημονική επιμέλεια κειμένου: Ράνια Σουλτούκη, Βιοπαθολόγος Μικροβιολόγος